Laatste PS van het huidige college GS
Behandelstukken
De Statenvergadering van afgelopen vrijdag was de zwanenzang van het huidige college van Gedeputeerde Staten. Besproken werden de Jaarrekening 2022, de Voorjaarsbijstelling 2023 en de Actualisatie Agenda Omgevingsvisie en -verordening. Veel vuurwerk leverde dit niet op. De plannen van het nieuwe college dat begin van de middag werd gepresenteerd, is voor de toekomst van de provincie Zeeland van groter belang. Wel was het voor enkele nieuwe Statenleden de eerste keer dat zij inhoudelijk van zich lieten horen. Ook onze fractievoorzitter, Lizo Koppejan, hield zijn maidenspeech.
Lizo benadrukte dat er veel uitdagingen liggen voor de komende periode: voor onze inwoners en hun gezondheid, de leefomgeving, onze kwetsbare natuur etc. Lees Lizo’s bijdrage terug in de bijlage.
Daarnaast werden twee qua inhoud en impact belangrijke moties besproken.
- Motie verkeersinfarct Zeeland
De motie verkeersinfarct Zeeland van het CDA en diverse andere partijen, waaronder de CU, leverde veel discussie op. Juist de komende weken verwachten we veel mensen in Zeeland voor allerlei evenementen Het zomer- dus toeristenseizoen is begonnen. En precies in deze periode vinden op diverse plekken richting Zeeland werkzaamheden plaats. Daarom roept de motie GS op tot meer actie. De problemen zijn namelijk mede veroorzaakt door slechte communicatie en planning en het ontbreken van pro-actief acteren. In de toekomst zullen dit soort chaotische toestanden voorkomen moeten worden.
Verantwoordelijk gedeputeerde Harry van der Maas vond dat hij niets nieuws hoorde. Alles wat werd voorgesteld, doet GS al. Daarnaast betreft het een weg op andermans grondgebied en een weg van een andere wegbeheerder. Bovendien wees de gedeputeerde erop dat deze verkeershinder een jaar naar voren is gehaald in de wetenschap dat we voor een korte, hevige pijn wilden gaan. Die inzet is geslaagd. Wel gaf hij toe dat er weinig aan Zeeland is gedacht in de minder hinder aanpak. We leren hiervan dat we de logistieke sector, maar ook de scholen en het OV, moeten betrekken als het onze eigen wegenprojecten betreft (bv. Zeelandbrug) zodat er draagvlak is. Na stemming bleek dat Van der Maas de Staten niet heeft overtuigd en er een tandje bij moet. De motie werd met 29 voor en 4 tegen ruim aangenomen.
- Excuses slavernijverleden
Aan de hand van de door FvD ingediende motie (kort samengevat: geen excuses!) werd dit onderwerp bij uitzondering uitgebreid besproken. Iedere partij kreeg de kans een reactie te geven en de Commissaris van de Koning, Han Polman, gaf uitleg. Hij erkende dat de wijze waarop PS betrokken is in de aanloop naar het al dan niet doen van excuses tijdens Keti Koti op 1 juli a.s. niet correct was. Het rapport van historicus (prof. dr.) Henk den Heijer had al eerder aan PS verstrekt moeten worden evenals de brief van GS waarin zij aangeven met welke achtergrond en reden zij op basis van de uitkomsten van dit rapport excuses zullen gaan maken.
Namens de CU betoogde Lizo dat de discussie over slavernij nodig maar ook jammer is. In de Staten zitten bijna allemaal witte mensen. De slaven waren vaak juist zwarte mensen. De Provincie Zeeland (althans haar rechtsvoorganger) had op allerlei manieren een groot aandeel in de slavernij. Het is een zwarte bladzij in de geschiedenis van Zeeland. Lizo legde ook uit dat we als partij geen voorstander zijn van een excuuscultuur. De mensen van nu zijn niet fout, maar het is wel verdrietig en verkeerd wat destijds is gebeurd. En juist de christelijke waarden zijn met voeten getreden. Nog steeds voelen veel zwarte mensen de pijn van toen en ervaren zij kansongelijkheid. Dat maakt dat het maken van excuses terecht is en ons alert houdt op de slavernij van tegenwoordig (vrouwenhandel, kinderarbeid etc.).
Diverse andere partijen, onder meer de nieuwe coalitiepartner BBB, vinden excuses niet nodig. Wij hebben part noch deel aan het verleden, is hun redenering, en we moeten het eerlijke, volledige verhaal aan komende generaties vertellen om discriminatie te voorkomen. De SGP wees vooral op het feit dat er te weinig tijd was om het rapport te bestuderen wat de maker geen recht doet. En wat doen we na 1 juli? Het is makkelijk om over het verleden te praten maar ook heden ten dage is sprake van mensonterende situaties. Wat kunnen we op dit punt van GS verwachten?
De Commissaris benadrukte dat hij de inbreng waardeert en diverse opmerkingen zeker laat meewegen in de bewoordingen die worden gekozen. Maar van belang is en blijft dat Nederlandse overheden op systematische en structurele wijze mensen hebben verhandeld wat doorwerkt tot op de dag van vandaag (kansongelijkheid). Daarom is het onderzoek uitgevoerd. En dit is de start van een dialoog met de samenleving (individuen en groepen) waar de Staten bij betrokken worden en waarin de elementen van de huidige tijd meegenomen worden. Dus ja, er komen excuses, want 1 juli a.s. is een gepast moment gezien de start van het nationale herdenkingsjaar, maar op Zeeuwse wijze met onze woorden. En het is aan ons hoe we het gesprek en de dialoog daarna vervolgen.
Tot slot werd geagendeerd dat het nieuwe college op 30 juni a.s. zal worden geïnstalleerd. Aan alle partijen de schone taak om het coalitieakkoord getiteld ‘Met Zeeland, voor Zeeland!’ te bestuderen en de 30e het debat over de inhoud hiervan te voeren!
