Voorzitter,

Laatst kwam ik op het plein in gesprek met een groepje tieners over de toekomst. Het gesprek ging over hun dromen en toekomstverwachtingen. Stefan wil graag iets met zijn handen doen na het VMBO bouwtechniek.  Gewoon bij het ROC in Vlissingen,  Sjoerd gaat zijn vleugels wijd uitslaan. Studeren in Leiden! En Joanne wil naar het HBO in Ede. Toen ik ze vroeg of ze in Zeeland wilden blijven wonen waren ze eensgezind,  ja, als het even kan… alleen, en toen bleef het even stil. Je moet natuurlijk wel werk kunnen vinden. En daar waren ze met elkaar nog niet zo over uit. Tenslotte, veel bouwbedrijven hebben het lastig. En werk vinden in Zeeland als jurist of journalist is nog niet zo gemakkelijk.

'Stuwende krachten', het collegeprogramma ademde de sfeer van actie. Een frisse wind. Alleen de voorkant al, zwoegende marathonlopers op het strand met flinke wind. De bezem door de organisatie, een ander beleid waarbij volop ingezet wordt op investeren. Een tot de verbeelding sprekende economische agenda, groei en innovatie.  Het hele programma ademt een enthousiaste sfeer.  Maar wat is er nu van terecht gekomen? 

Voorzitter, eerlijk is eerlijk, het College heeft flink wat bereikt en veel van deze zaken hadden en hebben ook echt onze steun. Maar vandaag ook een kritische blik, want wat zijn de gevolgen van het beleid op de lange termijn? Daarbij zou ik willen focussen op een drietal aspecten.

Economische ontwikkeling: In de economische agenda is vooral ingezet op de z.g.n. business cases. Daarvoor staan forse bedragen in de begroting.Worden deze middelen nu ook daadwerkelijk ingezet, en heeft dit nu ook daadwerkelijk effect? Zetten we het wel op een zodanig manier in dat de Zeeuwse economie hier ook echt iets aan heeft? Onze fractie wil in het bijzonder aandacht vragen voor twee specifieke doelgroepen.

Op dit moment is het voor onze fractie niet duidelijk welk geld binnen de economische agenda nu daadwerkelijk uitgegeven is, welk geld gelabeld is (en als dat zo is, wanneer gaat het dan daadwerkelijk van de plank) en welk geld nog vrij is. Dat maakt onze controlerende functie niet gemakkelijker. Graag willen we inzichtelijker hebben wat er nu daadwerkelijk gebeurd. 

Recent hebben we een bezoek gebracht aan de Zeeuwse havens.  Het College had grootste ambities, want de realisatie van een grote containerterminal (WCT) was door een vorig college maar vertraagd, maar dit college zou er toch echt voor zorgen dat dit project nu toch eindelijk eens van de grond zou komen.  Wat is er nu intussen gebeurd? Het nieuwe College heeft geen enkel debat meer aan de WCT of een VCT besteed. Maar is de waarheid niet dat men tot de conclusie moet komen dat het vorige College gewoon gelijk had?  Voorzitter, wij willen graag dat ondernemers en havenschap op een constructieve manier werken aan ontwikkeling en innovatie binnen de havens. Hoe ziet GS haar rol hierin? Want een onderzoek naar de concurrentiekracht van de havens is wat de fractie van de ChristenUnie betreft toch echt een taak van ZSP zelf en moet niet met publiek geld worden geregeld.

De komst van de Marinierskazerne juicht de ChristenUnie van harte toe. We verwachten dan ook dat alle overeenkomsten tussen de betrokken overheden eind dit jaar rond zijn. Want elk jaar uitstel scheelt miljoenen aan inkomsten voor de Zeeuwse economie. Dan doel ik niet alleen op de kosten van de aanleg en bouw, maar zeker ook op al die mensen die daar komen te wonen en te werken en op die manier ook de Zeeuwse economie een impuls zullen geven.

Voorzitter, de ChristenUnie heeft zo zijn vragen over de wijze waarop het economisch beleid nu plaatsvindt. In Zeeland hebben we juist een economie waar het en.. en.. moet zijn in plaats van of.. of.. Er is nu gekozen op een aantal sectoren/thema’s. Maar wat als je als ondernemer buiten deze sector valt en wel graag iets wil? Is het niet veel verstandiger om het beleid op te hangen aan de maatschappelijke uitdagingen waar we voor staan. En dan vanuit de markt initiatieven laten komen. Dan zou Zeeland ook optimaal aansluiten bij Europa, die gaan namelijk uit van social challenges i.p.v. topsectoren.

Omgeving: Juist in tijden van crisis is het belangrijk om zorg te dragen voor het kwetsbare. En bij alle economie die hier vergadering na vergadering voorbijkomt is het goed om aandacht te hebben voor het immateriële. We hadden zelf het liefst gezien dat de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) compleet was afgerond, maar de politieke realiteit is anders. We zijn blij met de inzet van GS om de bestaande natuur goed te beheren en de lopende projecten goed af te ronden.

Wel willen we aandacht vragen over de inzet van de middelen voor agrarisch natuurbeheer. Graag zien we dat er een inventarisatie gemaakt wordt van de kansrijke gebieden, om dan de middelen ook zodanig in te zetten dat het effect gemaximaliseerd wordt. Graag een toezegging hierop.

Wat de cultuur betreft vinden we het als fractie nog steeds jammer dat zwaar ingezet wordt op grote evenementen en “kleine” initiatieven geen ruimte meer krijgen. We hebben daar uitgebreid over gediscussieerd bij de cultuurnota maar ik hecht eraan dat nogmaals te benadrukken. Bovendien worden we ook nog eens gesteund door een onderzoek van PWC wat recent in de media kwam. Daaruit blijkt dat grote muziekevenementen steeds meer geld opleveren, terwijl juist kleine festivals het lastig hebben. Een reden te meer om het beleid daarop te herzien.

Interne Organisatie: Voorzitter, bestuurlijk staat Zeeland voor een aantal belangrijke uitdagingen. Grote decentralisaties van het rijk komen naar de provincie en de gemeenten toe. De commissie Calon kwam aan het eind van de vorige collegeperiode met haar bestuurskrachtonderzoek. De conclusies waren helder, en het college heeft voortvarend ingezet om de aanbevelingen uit te werken. De organisatie is drastisch gereorganiseerd met een enorme omslag in het apparaat. Maar zijn we intussen in Zeeland bestuurskrachtig? Heeft de nieuwe organisatie ook daadwerkelijk opgeleverd wat bedoeld was. Het is nu nog te vroeg om daar al grote conclusies over te trekken, maar aan het eind van deze collegeperiode zou dat toch wel duidelijk moeten zijn. Daarom pleit de ChristenUnie voor een nieuw bestuurskrachtonderzoek waar de resultaten van beschikbaar zijn zo najaar 2014.

We zijn blij dat het College in de najaarsnota nadrukkelijk gekozen heeft voor versterking van de reservepositie ten opzichte van de oorspronkelijke begroting. De risico’s die we lopen zijn er afgelopen jaar niet minder op geworden en dat vraagt een stevige reservepositie.

Tot slot

Voorzitter, ik kom tot een afronding.  Ik begon met Stefan, Sjoerd en Joanne die graag in Zeeland zouden blijven wonen maar zich afvroegen of dat wel zou kunnen. Laten we bij het maken van beleid hun ook steeds in het oog houden. Natuurlijk ook de situatie van hun ouders, maar uiteindelijk bouwen we hier met elkaar aan de toekomst. Ik hoop van harte dat Stefan, Sjoerd en Joanne straks aan de slag kunnen op de plaats waar ze dat het liefste willen. Hun eigen Zeeland. Waar het goed, wonen, werken en recreëren is. We wensen het College en alle collega’s veel wijsheid, inzicht en inspiratie toe om daaraan te werken. En we bidden hen Gods zegen toe.