De bijdrage van ChristenUnie-Kamerlid Esmé Wiegman aan het spoeddebat over de Oostvaarderswold, de Oostvaardersplassen, de robuuste verbindingen tussen natuurgebieden, de Wet Inrichting Landelijk Gebied en de EHS.

Vorige week woensdag heb ik me behoorlijk gestoord aan de manier waarop de staatssecretaris zijn voorgestelde bezuinigingen op natuur verdedigde in het programma Nieuwsuur. Hij wekte de indruk dat provincies de afgelopen jaren geld over de balk hebben gesmeten, zonder erbij na te denken of de plannen allemaal wel haalbaar en betaalbaar waren. De ChristenUnie vindt het hoog tijd dat niet alleen een scheef beeld wordt recht gezet, maar vooral ook dat de staatssecretaris zijn verplichtingen nakomt en gebiedsontwikkelingen weer vlot trekt. Want laat vandaag vooral helder zijn: de eenzijdige en bruuske wijze waarop de staatssecretaris zijn bezuinigingsvoorstellen heeft gedaan, werken verlammend. Hier is niemand bij gebaat. De betrokken boeren niet en de natuur niet. Er zijn afspraken gemaakt voor 2007-2013 over de besteding van ILG. Afspraken zijn juridisch hard en verplichtend.

Vandaag hebben we het in het bijzonder over het OostvaardersWold; de robuuste verbinding tussen de Oostvaardersplassen en het Horsterwold. Deze staat sinds 1990 in het Natuurplan van LNV. Sinds 2005 werkt de provincie Flevoland, op nadrukkelijk en herhaaldelijk verzoek van het Rijk, aan realisatie per 2014. Momenteel is 62% van de grond verworven of er is overeenstemming, voor 22% zijn de onderhandelingen ver gevorderd, en 16% is nog in onderhandeling.

En het gaat hier niet simpel om alleen wat natuuraanleg.

Het OostvaardersWold is onderdeel van een compensatieovereenkomst voor de verbreding van de A6 en de aanleg van een bedrijventerrein in Almere. En natuurlijk is er de relatie tot het leefgebied van de grote grazers in de Oostvaardersplassen[1], recent nog weer onderstreept door de commissie Gabor.

De aankondiging van staatssecretaris Bleker plaatst het totale gebiedsontwikkelingsplan op losse schroeven en heeft op korte termijn gevolgen voor financiering van aangegane overeenkomsten en onzekerheid voor boeren/ondernemers die rekenden op uitvoering van de plannen OostvaardersWold.

Een dergelijk verhaal heb ik inmiddels op tal van plekken in het land gehoord. Op heel veel plekken vormt de investering in natuur een onderdeel van een grotere gebiedsontwikkeling, waar waterberging, ruilverkaveling, aanleg van infrastructuur en leefbaarheid van het platteland vorm krijgen.

De ChristenUnie roept het Kabinet op deze patstelling te doorbreken en blijk te geven van betrouwbaar en geloofwaardig bestuur. Met de ChristenUnie valt te praten over noodzakelijke bezuinigingen en bijstelling van beleid. Maar dat dient wel toekomstgericht en slim te gebeuren. Daar passen geen desinvesteringen en kapitaalvernietiging bij in de vorm van half afgemaakte ecoducten die leiden van niks naar nergens. Het suggereren van een noodwet om de realisatie van de EHS te centraliseren is wat de ChristenUnie betreft een stap in precies de verkeerde richting.

We zien dat meer mensen en organisaties willen praten en we zien mogelijkheden van constructief overleg met boeren, natuurorganisaties, provincies en gemeenten. Uit het manifest Vitaal Platteland en het akkoord van Utrecht blijkt dat dat werkt.

In de Cobouw las ik dat de staatssecretaris de methode van Elverding wil toepassen bij infra-natuurprojecten. Maar de methode Elverding betekent wel een andere volgorde dan de volgorde die de staatssecretaris tot nu toe volgt: Elverding betekent dat betrokken partijen in een vroeg stadium deelnemen aan een brede verkenning van het probleem en mogelijke oplossingen. Dat is dus wat anders dan de huidige eenzijdige bezuinigingsdictaten van de staatssecretaris.

De motie die de ChristenUnie heeft ingediend.

De Kamer,

Gehoord de beraadslaging,

van mening, dat ondernemers en provincies in onzekerheid zitten over de nu stilgelegde gebiedsprocessen en dat het wenselijk is om vergevorderde projecten af te ronden;

verzoekt de regering om de provincies financieel in staat te stellen de volgende projecten af te ronden:

• Zuid-Holland: EHS Krimpenerwaard en RodS Nieuw Driemanspolder
• Noord-Holland: Programma EHS/Waterbergingen – Hollands Noorderkwartier
• Gelderland: Baakse Beek, Poorten van de Veluwe
• Zeeland: Schouwe Oost en Schouwe West
• Noord-Brabant: Westerlijke Langstraat
• Flevoland: Oostvaarderswold
• Friesland: Beekdal Linde en Het Koningsdiep
• Overijssel: IJsseldelta: natuur- en recreatie bij de bypass
• Utrecht: het Akkoord van Utrecht
• Groningen: EHS project landinrichting Westerwolde, Lutjegast en Sauert
• Drenthe: Waterberging en natuur Leekstermeer
• Limburg: Versterking EHS rondom Venlo en Gennip

En gaat over tot de orde van de dag.

Wiegman-van Meppelen Scheppink